آرش شعاع شرق/ محمد نوزاد "تاریخ مجسم تعزیه در گیلان" بود

اوایل هفته سوم شهریور ماه سال گذشته رییس محترم اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان رشت طی تماسی تلفنی ضمن توضیح راجع به یکی از پیشکسوتان تعزیه خوان گیلانی به نام "محمد نوزاد"، آدرس و شماره تماس ایشان را به راقم داد.
همان هفته به همراه یکی از دوستان جهت ملاقات و تهیه گزارش به منزل شخصی شان واقع در بلوار دیلمان گلسار رفتیم و گزارشی از شرح حال و زندگی ایشان آماده نمودیم که در شماره 1681 مورخه شنبه 25 شهریور 1391 در همین روزنامه منتشر شد.
محمد نوزاد از تعزیه خوانان قدیمی و به نام شهرستان رشت و استان گیلان بود که سال 1310 در روستای ماشک از توابع آستانه اشرفیه (که آن زمان جزء کوچصفهان محسوب می شد) به دنیا آمد. درسن 6 سالگی، زمانی که دوستان هم سن و سالش به مکتب خانه می رفتند، به دلیل عدم اجازه تحصیل از سوی پدرش، ازدرس خواندن باز ماند و بر حسب علاقه، استعداد و گرایشی که به تعزیه داشت (با بچه خوانی) به این هنر اسلامی  روی آورد.
از آنجاییکه زنده یاد محمد نوزاد از نعمت تحصیل محروم گردیده بود، نسخه های خطی تعزیه را به افراد باسواد می داد، تا برایش بخوانند و حفظ کند. نوزاد از شاگردان اسدالله خان صمصام بود و تعزیه خوانی را با این خاندان (که جملگی آنها تعزیه خوان بودند) آغاز نمود. زنده یاد محمد نوزاد، هفتاد سال این هنر مذهبی و آیینی را ادامه داد، تا اینکه به دلیل سکته قلبی و مغزی دیگر توان اجرای تعزیه را نداشت.
محمد نوزاد به دلیل استمرار فعالیتش در این عرصه، "تاریخ مجسم تعزیه در گیلان" بود که متاسفانه بگونه  بایسته و شایسته به او بها داد نشد! ناگفته نماند که خوشبختانه دختر بزرگ این هنرمند، در سالهای پایانی عمر ایشان، هرچه می توانستند خاطرات ایشان را بصورت سمعی و بصری ثبت و ضبط کردند که امیدواریم،کپی این آثار را در اختیار پژوهشگران قرار دهند.
ده روز پس از انتشار گزارش یاد شده، یعنی در  دوم مهرماه سال 91 چند تن از اعضاء هیأت تحریریه روزنامه گلچین امروز، به همراه آقایان؛ رضا ثقتی (ریاست محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان رشت)، انوش نصر (از پیشکسوتان تئاتر، تلویزیون و سینما) و علیرضا پارسی (نمایشنامه نویس و پژوهشگر_ که اخیراً نیز کتابی با عنوان "خاستگاه و پیدایی تعزیه در شهرستان رشت" تالیف نموده اند که ظرف 20 روز آینده روانه بازار خواهد شد) به عیادت این پیشکسوت تعزیه رفتیم.
در این دیدار رضا ثقتی ضمن بیان اینکه؛ یکی از وظایف اصلی و مهم اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، تجلیل از پیشکسوتان فرهنگی و خادمان فرهنگ ناب اسلامی است اظهار داشت؛ آقای نوزاد از سال 1316 علیرغم خفقانی که در دوران رضاشاه و محمدرضا شاه بر تعزیه حاکم بود با توکل به خدا و بی‌توجه به آزار و اذیت‌های رژیم طاغوت، سکوی تعزیه را ترک ننمود و توانست به همراه یاران و دوستانش این هنر فرهنگی و اسلامی را در رشت زنده نگه دارند.
آری...پاداش هفت دهه خادمی اهل بیت و عشق به امام حسین(ع) این بود که پس از 82 سال زندگی نزدیک به ماه شهادت سرور و معشوق مذهبی اش از دنیا برود و مراسم سوم اش با شب اول ماه محرم مصادف گردد.
ما نیز به نوبه خود درگذشت این پیشکسوت تعزیه را به خانواده و بازماندگان آن مرحوم تسلیت عرض می نماییم. روحش با سیدالشهداء (ع) محشور و یادش گرامی باد.

روزنامه گلچین امروز_سال دهم_شماره 1997_13آبان 94