به بهانه درگذشت پدر عود و پیشکسوت موسیقی گیلان

به گزارش آوای رشت، محــــــــمد صالـــــح زاده به مناسبت چهلمین روز درگذشت استاد احمد سیگارچی در گیلان تایمز نوشت: عود یا بربط از جمله سازهای موسیقی ایران قدیم است. که با ظاهری  به شکل گلابی، از جنس چوب درخت توت یا آبنوس با کاسه بزرگ و دسته کوتاه، این ساز در گروه سازهای زهی _ زخمه ای قرار می گیرد. طول آن تقریبا ۸۵ سانتی متر است. و هنگام نواختن به صورت افقی روی ران پا گذاشته می شود. این ساز در حقیقت نوعی سمبل تاریخی برای سازهای ایرانی به شمار می آید و از آن در موسیقی سنتی خاورمیانه و شرق آفریقا استفاده می شود.

کلمه بربط در واقع از دو واژه (بر) و (بط) تشکیل شده است. بط به معنی مرغابی، در کل به دلیل شکل ظاهری این ساز آن را به مرغابی تشبیه می کنند. چون سینه جلو داده و گردن کوچکی دارد. دیدگاه دیگر این واژه را برگرفته از نام ( باربد) نوازنده رود در دربار خسرو پرویز می دانند.

این واژه به صورت بربت نیز نوشته می شود.

بربط یا عود, بم ترین صدا را در بین سازهای زهی دارد. صدای بربط بم، نرم و در عین حال گرم و جذاب و نسبتا قوی است. این ساز هم در تک نوازی و هم در گروه نوازی مورد استفاده قرار می گیرد.

 

به مناسبت چهلمین روز در گذشت نوازنده و آهنگساز گیلانی ” استاد احمد سیگارچی صومعه سرایی” فرصت را غنیمت شمردیم تا مختصر آشنایی با این ساز ایرانی ( بربط، عود ) برای علاقه مندان موسیقی و خوانندگان تحریریه ( گیلان تایمز ) فراهم نماییم.

استاد احمد سیگارچی صومعه سرایی فراگیری موسیقی را به صورت خو آموز با فلوتی چوبی که خودش ساخته بود آغاز نمود و در ادامه نواختن ساز سنتور را نزد داریوش علیزاده فرا گرفت. او فارغ التحصیل دانشکده موسیقی بود و در آن سالها از آموزه های ادیب خوانساری بهره برد.

 

در اواخر دهه سی در دوران سپاه دانش در بندر عباس با ساز عود آشنا شد و از آن زمان عود رابه عنوان ساز تخصصی خود برگزید. سالها ریاست واحد موسیقی کاخ جوانان را بر عهده داشت و به طور مداوم با رادیو، تلوزیون و خوانندگان و شاعران برجسته گیلان همچون زنده یاد شیون فومنی، فریدون پور رضا، بهمن صالحی، ناصر مسعودی، احمد عاشور پور و … همکاری داشت.

هنرمندفقید موسیقی گیلان استاد احمد سیگارچی صومعه سرایی خالق آهنگ ماندگار ( گالیپوشی خانه ) نیم قرن از عمر خود را صرف یادگیری و آموزش هنر موسیقی کرد و در این راه شخصیت هایی را تحویل جامعه داد که امروزه هر کدام زبانزد عام و خاص موسیقی گیلان هستند.

 

استاد احمد سیگارچی صومعه سرایی در دهه پایانی عمر خودبا از دست دادن فرزند هنرمندش ( اشکان سیگارچی ) و دیگر مشکلات خانوادگی به بیماری خاص مبتلا شد. گرچه برخی از رسانه ها بد اخلاقی هایی بر وی روا داشتند اما هیچگاه این موضوع ها دلیلی بر کاستن مقام هنر این هنر مند نمی شود. و بدون شک یاد و خاطره این هنر مند بزرگ، دوست داشتنی و مردمی، هنرمندی که هیچ گاه اجازه نداد هنرش به سیاست آلوده شود. برای همیشه در تاریخ گیلان هنر پرورمان جاودان خواهد ماند.

 

دعوی چه کنی داعیه داران همه رفتند                          کز کاخ هنر نادره کاران همه رفتند

 

در انتها با مختصری از نامه استاد احمد سیگارچی صومعه سرایی که در بهار سال گذشته به روزنامه نگار گیلانی، آرش شعاع شرق  نوشته بود. را به اتمام می رسانیم:

جناب آقای آرش شعاع شرق، نویسنده و روزنامه نگار ارجمند

با سلام و عرض ارادت صمیمانه حضور حضرت عالی

مقالات پژوهشی، گفتگوهای هنری و نقد های اجتماعی تان در روزنامه وزین ” گلچین امروز” را که از سر لطف و برای رفع تنهایی ام عنایت فرمودید به طور کامل خواندم. حقیقت امر این است که بعد از فوت اشکان عزیز و هنرمندم همانگونه که پروانه به دور شمع می چرخد به دور می گشت، کمرم شکست، گوشه نشین و بی حوصله شدم، به طوری که در این هشت سال نه تنها مجال خواندن بلکه هیچ کار دیگری برایم باقی نمانده بود، اما هر یک از نوشته هایتان را شروع به خواندن نمودم، آن قدر جذب قلم زیبای تان شدم که مشتاقانه تا انتها ادامه دادم و پس از اتمام تمامی آنها دوباره هریک را چندین بار و با دقت بیشتر خواندم. روزنامه نگاری و پژوهشی آن هم در زمینه های اجتماعی و سیاسی امر خطیر و حساسی است علاوه بر دانش و آگاهی کافی و وافی، باید دقت و احتیاط زیادی نمود.

توصیه بنده به حضرت عالی به عنوان برادر بزرگتر ( و کسی که به اصطلاح چند پیراهن بیشتر از شما پاره نموده ام ) با توجه به استعداد هایی که در امر نویسندگی و پژوهش دارید، سعی کنید هیچ گاه وارد مسایل سیاسی نشوید و به مسایل هنری و تحقیقی بپردازید، چرا که ورود به این عرصه سبب عقب ماندن در کارهای فرهنگی تان می شود و در دراز مدت، پشیمانی های زیادی به همراه خواهد داشت. بنده از سالهای نوجوانی فعالیت های هنری خود را آغاز نمودم  و هیچ گاه چه قبل و چه بعد از انقلاب اسلامی وارد مسایل سیاسی نشدم، چرا که معتقدم هنر و سیاست دو معقوله جدا از یکدیگرند و نباید با هم ترکیب گردد. تاکید می کنم با توجه به استعداد ها، توانایی ها و سن کمی که دارید کارهای هنری تان را ادامه دهید و از ورود به فعالیت های سیاسی حتی قلم فرسایی ساده در این باب خودداری و این معقوله را به اهالی فن واگذار نمایی.

البته این نکته را از بنده به عنوان کسی که پنجاه سال از عمر خود را در عرصه هنر گذراند به یادگار داشته باشید که نه تنها در ایران بلکه در سراسر این کره خاکی ” هنر ” به تنهایی برای داشتن یک زندگی مطلوب، تشکیل خانواده و امرار معاش کافی نیست و در کنار این فعالیت های تان دنبال شغل مناسب و منبع درآمد در راستای علایق و رشته هنری تان باشید. پس از سالها تجربه، با چشم خود دیدم، که هنر آب و نان نمی شود حتی اگر با هرزگی همراه باشد!

 

ارادتمند احمد سیگارچی صومعه سرایی