کتابشناسی دکتر محمد مصدق

**نقش آمریکا و انگلیس در انقلاب ایران به انضمام کتاب‌شناسی دکتر مصدق و نهضت ملی (مجموعه مقالات) / نویسنده: عبدالرضاهوشنگ مهدوی، شهلا ارژنگ./مشخصات نشر: تهران; ذهن‌آویز , ۱۳۸۸-۰۶-۱۶/۴۸۸ ص.: مصور/نوع چاپ: چاپی/قطع کتاب: شومیز

**زندگی و افکار دکتر مصدق/نویسنده: مجتبی برزآبادی فراهانی/ناشر: اوستا فراهانی/۳۸۳
محمد مصدق (۲۹ اردیبهشت یا ۲۶ خرداد ۱۲۶۱ - ۱۴ اسفند ۱۳۴۵)سیاست‌مدار، دولت‌مرد، نماینده چند دوره مجلس شورای ملی، و نخست‌وزیر ایران در سال‌های ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲ بود.
وی به‌عنوان رهبر ملی شدن صنعت نفت ایران شناخته می‌شود چرا که تا پیش از آن، نفت ایران زیر سلطه دولت بریتانیا و به واسطه «شرکت نفت ایران و انگلیس» (که بعدها به «بریتیش پترولیوم» یا به اختصار «Bp» تغییر نام داد) اداره می‌شد.
مصدق پس از کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲، در دادگاه نظامی محاکمه شد و علیرغم دفاعیه مستندی که از کارها و دیدگاه‌های خود ارائه کرد، به سه سال زندان محکوم شد.
پس از تحمل سه سال زندان، به دستور محمد رضا پهلوی، دکتر مصدق به ملک پدری خود در احمد آباد تبعید شد و تا پایان زندگی زیر نظارت شدید دولت، در انزوا و تنهایی زندگی کرد؛ تا اینکه سرانجام در ۱۴ اسفند ماه ۱۳۴۵ بر اثر بیماری سرطان، در سن ۸۴ سالگی چشم از جهان فروبست.

** خاطرات و تألمات مصدق/نویسنده: دکتر محمد مصدق/پسوند کتاب: پی دی اف PDF/آبشخور الکترونیکی: تاریخ فـا
محمد مصدق سیاست‌مدار، دولت‌مرد، نمایندهٔ چند دوره مجلس شورای ملی، و نخست‌ وزیر ایران در سال‌های ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲ بود. وی به‌عنوان رهبر ملی شدن صنعت نفت ایران شناخته می‌شود چرا که تا پیش از آن، نفت ایران زیر سلطهٔ دولت بریتانیا و به واسطهٔ «شرکت نفت ایران و انگلیس» (که بعدها به «بریتیش پترولیوم» یا به اختصار «Bp» تغییر نام داد) اداره می‌شد. مصدق پس از کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲، در دادگاه نظامی محاکمه شد و علی‌رغم دفاعیهٔ مستندی که از کارها و دیدگاه‌های خود ارائه کرد، به سه سال زندان محکوم شد. پس از تحمل سه سال زندان، به دستور محمد رضا پهلوی، دکتر مصدق به ملک پدری خود در احمد آباد تبعید شد و تا پایان زندگی زیر نظارت شدید دولت، در انزوا و تنهایی زندگی کرد؛ تا اینکه سرانجام در ۱۴ اسفند ماه ۱۳۴۵ بر اثر بیماری سرطان، در سن ۸۴ سالگی چشم از جهان فروبست. محمد مصدق از از چهره هایی به شمار می‌‌رود که ملی‌ گرایی پرشور و استکبار ستیز وی بر کشور‌های خاورمیانه همچون مصر و لیبی‌ تأثیر گذشت. او اولین سیاست‌مدار خاورمیانه بود که با ملی‌ کردن صنعت نفت پرچم مبارزه اقتصادی با قدرت‌های استعماری را بر افراشت. او به طرق مختلف سرمشقی برای سران ملی‌ گرای دیگر همچون جمال عبدالناصر بود.
**مسؤولیت دولت برای اعمال خلاف قانونی که از مستخدمین دولتی در موقع انجام وظایف‌شان صادر می‌شود و قاعدهٔ عدم تسلیم مقصرین سیاسی: رساله‌ای به زبان فرانسه در مدرسه علوم سیاسی پاریس.
**وصیت در حقوق اسلامی (شیعه): رسالهٔ دکترای مصدق به زبان فرانسه (۱۹۱۴ م). ترجمه به فارسی توسط علی‌محمد طباطبایی قمی چاپ انتشارات زریاب
**کاپیتولاسیون و ایران: پس از انتشار خبر الغای کاپیتولاسیون در اول اکتبر ۱۹۱۴ در ترکیهٔ عثمانی مصدق این کتاب را برای آگاهی مردم از نتایج منفی وجود چنین قانونی و نیزبرای تشویق دولت ایران به الغای کاپیتولاسیون نگاشت. به این ترتیب او اولین کسی بوده که در ایران به مصونیت سیاسی اتباع دول بیگانه اعتراض کرد و خواهان‌الغای این رژیم مخالف آزادی و استقلال مملکت شد.
**شرکت سهامی در اروپا: این کتاب بعد از اظهارات اردشیر جی، نمایندهٔ زرتشتیان هند در ایران، مبنی بر این‌که تاکنون در ایران کتابی دربارهٔ شرکت‌های تجاری منتشر نشده و دراین خصوص کمبودی وجود دارد، با مطالعهٔ قوانین مختلف کشورهای اروپایی، در آبان ۱۲۹۳ در ۱۰۳ صفحه انتشار یافت.
**دستور در محاکم حقوقی: این کتاب نتیجهٔ مطالعات گستردهٔ حقوقی مصدق بود که به درخواست مدیر مدرسهٔ سیاسی تهران، دکتر ولی‌الله‌خان نصر تالیف گردید.
**مختصری از حقوق پارلمانی در ایران و اروپا برای آقای محترم نمایندگان دوره پنجم تقنینیه: در ۷۲ صفحه در سال ۱۳۰۲
**اصول قواعد و قوانین مالیه در ممالک خارجه و ایران قبل از مشروطیت و دورهٔ مشروطه: ابتدا در سال ۱۳۰۴ بعدها در ۱۳۷۷ با پیش‌گفتاری از عزت‌الله‌سحابی و مقدمه‌ای از علی‌اکبر شبیری‌نژاد به وسیلهٔ نشر “فرزان” تجدید چاپ شد. در این کتاب مصدق به ارائه اطلاعات و تجربیات خود در امور مالی به عموم‌مردم پرداخت.
**مقالات
**اسقاط دعاوی یا قاعدهٔ مرور زمان: در اولین شمارهٔ مجلهٔ علمی در سال ۱۲۹۳ به چاپ رسید.
**تصویب بودجه در پارلمان‌های مختلف: مقالهٔ مزبور در مجلهٔ آینده دورهٔ اول، در سال ۱۳۰۴ بدون نام و با ذکر امضاء محفوظ به چاپ رسید.
**انتخابات در اروپا و ایران
**تابعیت در ایران
**اصول مهمهٔ حقوق مدنی و حقوق تجاری ایران: این مقاله دربارهٔ سیر قوانینی مانند حقوق مدنی، عقود، حقوق خانواده، حقوق توارث، املاک و تجارت در ایران از هنگام وروداسلام تا آغاز مشروطیت و نیز دورهٔ بعد از مشروطیت است. مقالات ردیف‌های ۳، ۴ و ۵ در مجلهٔ آینده، دورهٔ دوم، سال ۱۳۰۵ به چاپ رسید.
**طرح پیشنهادی برای اصلاح قانون انتخابات: در دورانی که مصدق در مجلس چهاردهم نماینده بود، در روزنامهٔ اطلاعات ۱۳۲۳/۲/۲۳ چاپ شد.
**مسئلهٔ انتخابات: در یک مقدمه و در شش فصل که به بیان و بررسی قوانین انتخاباتی در ایران پرداخته‌است، در دورهٔ نمایندگی مصدق در مجلس چهاردهم و به درخواست مجلهٔ آینده، دورهٔ سوم در مهرماه ۱۳۲۳ چاپ شده‌است.
**خاطرات، نطق‌ها و نامه‌ها
**خاطرات و تألمات مصدق: با یادداشت غلامحسین مصدق و توضیح ایرج افشار، تهران، انتشارات علمی، چاپ اول ۱۳۶۴، چاپ هشتم ۱۳۷۵. این کتاب توسط دکتر محمدعلی همایون‌کاتوزیان به زبان انگلیسی ترجمه شد.
**دکتر مصدق و نطق‌های تاریخی او در دورهٔ پنجم و ششم تقنینیه: گردآورنده حسین مکی، تهران، انتشارات جاویدان، چاپ سوم ۱۳۶۳. این کتاب قبلاً در سال‌های ۱۳۲۴ و۱۳۵۸ نیز چاپ شده بود
**سیاست موازنهٔ منفی در مجلس چهاردهم: شامل نطق‌های مصدق در مجلس چهاردهم، دو جلد در یک جلد، گردآورنده حسین کی‌استوان، مدیر روزنامهٔ مظفر، تهران‌انتشارات اسلامی، ۱۳۲۷، ۱۳۲۹، ۱۳۵۶
**نطق‌ها و مکتوبات دکتر مصدق در ادوار ۵و ۶و ۱۴و۱۶ مجلس و در دوران نخست وزیری ـ دفتر ۱ تا ۱۰” انتشارات مصدق ۹ـ۱۳۴۸
**مدافعات مصدق و رولن در دیوان بین‌المللی لاهه، تهران، انتشارات زبرجد، بی‌تا
**نامه‌های دکتر مصدق: دو جلد، گردآورنده: محمد ترکمان، تهران، نشر “هزاران”، ۱۳۷۴ و ۱۳۷۷.
**دکتر محمد مصدق در محکمهٔ نظامی، سرهنگ جلیل بزرگ‌مهر، دو جلد، تهران، نشر تاریخ ایران، ۱۳۶۳، دوبار در سال‌های ۶۹ و ۷۸ در یک جلد توسط انتشارات “نیلوفر” نیز انتشار یافته‌است.
**دکتر محمد مصدق در دادگاه تجدیدنظر نظامی: جلیل بزرگ‌مهر، تهران، شرکت سهامی انتشار، ۱۳۶۵
**دکتر محمد مصدق و رسیدگی فرجامی در دیوان کشور:تهران، شرکت سهامی انتشار، ۱۳۶۵ یا ۱۳۶۷
**تقریرات مصدق در زندان: زیر نظر ایرج افشار، تهران، سازمان کتاب، ۱۳۵۹؛ بعدها تحت عنوان “رنج‌های سیاسی دکتر مصدق” با توضیحات عبدالله برهان به وسیله‌ی‌نشر در سال ۷۰ چاپ گردید و چاپ سوم آن در سال ۱۳۷۷ منتشر شد.[۱۳۵]
**کتاب صوتی تقریرات مصدق در زندان
**دکتر محمد مصدق - خاطرات و تالمات دکتر محمد مصدق – مشتمل بر دو کتاب:۱- شرح مختصری از زندگی و خاطراتم ۲- مختصری از تاریخ ملی شدن نفت در ایران - به کوشش ایرج افشار، تهران ۱۳۶۴
**کتاب «ایران در دوره دکتر مصدق، ریشه‌های انقلاب ایران»، نشر: آشیانه کتاب (۱۳۸۱)، شابک: ۹۶۴-۳۱۳-۲۲۲-۶
زندگینامه‌های گوناگون دکتر مصدق

**مصدق نفت و دفاعیات او، آرش شعاع شرق، نشر: مولف ۱۳۹۰
**طلایه داران دروغین تاریخ، جلد اول، آرش شعاع شرق، انتشارات: جبهه ملی ایران ۱۳۸۹

**مشیر، مرتضی. دکتر مصدق در دوره قاجار و پهلوی. چاپ اول. تهران: نقش هنر، ۱۳۷۸. ۵۰۸. شابک ‎۹۶۴-۹۰۱۷۳-۳
**نام کتاب: دفاعیات دکتر مصدق در دادگاه نظامی/نویسنده: امیر قربانی/ناشر: پارس بوک/تعداد صفحه: ۹۶/قالب کتاب: PDF/حجم فایل: ۱,۳۷۰ کیلوبایت
محمد مصدق را پس از کودتای ۲۸ مرداد در دادگاه نظامی محاکمه و با توجه به تبرئه او از اتهامات اصلی چون «تلاش برای برهم زدن اساس سلطنت» و «کودتا علیه قانون اساسی» به سه سال حبس مجرد (انفرادی) محکوم شد. استدلال او در نفی صلاحیت دادگاه این بود که دیوان عالی حق محاکمه نخست وزیر را دارد و دادگاه نظامی، صالح نیست و او همچنان نخست وزیر قانونی کشور است. استدلال دادستان نیز این بود که دکتر مصدق در پی دریافت فرمان عزل پادشاه از روز ۲۵ مرداد تا روز ۲۸ مرداد نخست وزیر نبوده‌است و این دادگاه به اتهامات او پس از برکناری از نخست وزیری یعنی تمرد از فرمان پادشاه رسیدگی می‌کند. پاسخ مصدق نیز آن بود که چون فرمان پادشاه را در نیمه شب و با یک دستهٔ مسلح آورده بودند گمان بر جعلی بودن آن داده و از این نظر او متمرد نیست. او هم در دفاعیه در دادگاه و هم در خاطراتش می‌نویسد که اگرچه بنابر روح قانون اساسی مشروطه، پادشاه حق عزل و نصب وزیران را ندارد ولی اگر در روز و ساعات اداری فرمان را می‌آوردند، آنرا می‌پذیرفت.
** دکتر مصدق، پیشنهادهای نخست وزیری و انگلیسی ها (۴)/دکتر مصدق، پیشنهادهای نخست وزیری و انگلیسی ها (بخش چهارم و پایانی)
** دکتر مصدق، پیشنهادهای نخست وزیری و انگلیسی ها (۳)/مجله ایران‌شناسی، سال ۱۲، شماره ۱ بهار ۱۳۷۹ (۲۰۰۰ میلادی) /جلال متینی
** دکتر مصدق، پیشنهادهای نخست وزیری و انگلیسی ها (۲)/مجله ایران‌شناسی، سال ۱۲، شماره ۱ بهار ۱۳۷۹ (۲۰۰۰ میلادی) /جلال متینی
** دکتر مصدق، پیشنهادهای نخست وزیری و انگلیسی ها (۱)/مجله ایران‌شناسی، سال ۱۲، شماره ۱ بهار ۱۳۷۹ (۲۰۰۰ میلادی) /جلال متینی
** مصدق، سالهای مبارزه و مقاومت - جلد ۲/ایران دوره‌های تاریخی بسیاری را از سر گذرانده است. دوره‌هایی پرفراز و نشیب. مشروطّیت
** مصدق، سالهای مبارزه و مقاومت - جلد ۱/ایران دوره‌های تاریخی بسیاری را از سر گذرانده است. دوره‌هایی پرفراز و نشیب. مشروطّیت
**آسیب شناسی اندیشه و کنش سیاسی در ایران معاصر/آسیب شناسی اندیشه و کنش سیاسی در ایران معاصر با نگاه به کارنامه سیاسی دکتر محمد مصدق
** ایران: خوابهای آشفته (تحلیلی سندشناسانه به کودتای ۲۸ مرداد)/مصاحبه ریچارد نیکسون معاون رئیس‌جمهور آمریکا با خبرنگاران ـ تهران ۱۸/۹/۱۳۳۲ ۱/ شاپور جی
** اسنادی که‌ دکتر مصدق به دیوان لاهه ارایه داد!/گزارش و ترجمه از دکتر سعید فاطمی (منشی مخصوص دکتر مصدق در دادگاه لاهه)
** ریشه یابی کودتای ۲۸ مرداد/روایت دکتر حسین فاطمی از کودتای ۲۸ مرداد
** اسناد: پس از پنجاه سال... (اسنادی در حاشیه کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲)
** اعتصابات کارگری دوره نخست ‌وزیری دکتر مصدق/نویسنده: علی منوچهری - مهدی احمدی یکی از مشکلاتی که دولت مصدق با آن دست به گریبان بود.
**متن نطق دکتر محمد مصدق در دادگاه لاهه
** اسرار کودتای ۲۸ مرداد/ شرح عملیات چکمه (آجکس) از خاطرات سی.ام.
**دکتر مصدق الگوی تنظیمات اصلاح طلبی
** وصیت نامه میرزا هدایت الله وزیر دفتر-پدر دکتر مصدق
**مصدق و نبرد قدرت در ایران
** حزب توده ایران و دکتر محمد مصذق/این نوشتار خاطرات نورالدین کیانوری (رییس حزب توده)
**فرو ریزی حکومت مصدق و نقش حزب توده ایران/ناگفته هایی که بر تاریکیهای اسرار آمیز سقوط حکومت مصدّق، پرتوی می افکنند.
** دکتر مصدق، پیشنهادهای نخست وزیری و انگلیسی ها (۴)/دکتر مصدق، پیشنهادهای نخست وزیری و انگلیسی ها (بخش چهارم و پایانی)
**دکتر مصدق، پیشنهادهای نخست وزیری و انگلیسی ها (۳)/مجله ایران‌شناسی، سال ۱۲، شماره ۱ بهار ۱۳۷۹ (۲۰۰۰ میلادی) درباره نویسنده: جلال متینی
** دکتر مصدق، پیشنهادهای نخست وزیری و انگلیسی ها (۲)/مجله ایران‌شناسی، سال ۱۲، شماره ۱ بهار ۱۳۷۹ (۲۰۰۰ میلادی) جلال متینی
** دکتر مصدق، پیشنهادهای نخست وزیری و انگلیسی ها (۱)/مجله ایران‌شناسی، سال ۱۲، شماره ۱ بهار ۱۳۷۹ (۲۰۰۰ میلادی)
** مصدق، سالهای مبارزه و مقاومت - جلد ۲/ایران دوره‌های تاریخی بسیاری را از سر گذرانده است. دوره‌هایی پرفراز و نشیب. مشروطّیت

**مصدق، سالهای مبارزه و مقاومت - جلد ۱/ایران دوره‌های تاریخی بسیاری را از سر گذرانده است. دوره‌هایی پرفراز و نشیب. مشروطّیت
**کاپیتولاسیون و ایران
** آسیب شناسی اندیشه و کنش سیاسی در ایران معاصر/آسیب شناسی اندیشه و کنش سیاسی در ایران معاصر با نگاه به کارنامه سیاسی دکتر محمد مصدق
ایران: خوابهای آشفته (تحلیلی سندشناسانه به کودتای ۲۸ مرداد)/مصاحبه ریچارد نیکسون معاون رئیس‌جمهور آمریکا با خبرنگاران ـ تهران ۱۸/۹/۱۳۳۲ ۱/ شاپور جی
** اسنادی که‌ دکتر مصدق به دیوان لاهه ارایه داد!/گزارش و ترجمه از دکتر سعید فاطمی (منشی مخصوص دکتر مصدق در دادگاه لاهه)
**کودتای ٢٨ مرداد ١٣٣٢ در ایران/یرواند آبراهامیان (متولد ۱۳۱۹ در تهران) تاریخ‌نگار ارمنی ایرانی است
**نقش اینتلیجنس سرویس در براندازی دولت مردمی دکتر مصدق/برگرفته از نوشته های دکتر کیهانی زاده
**تاریخ عملیات سرى C.I.A در ٢٨ مرداد ١٣٣٢ براى سرنگونى مصدق نخست وزیر ایران/تاریخ عملیات سرى C.I.A در ٢٨ مرداد سال ١٣٣٢
**کودتای ٬١٢٩٩ دولت مصدق ٬ نفت و تاریخ/گفتگو ی مرتضی رسولی پور با حسین مکی در باره کودتای ۱۲۹۹، دولت مصدق، نفت و تاریخ
** دکتر محمد مصدق و راه مصدق/حق تکثیر: سایت راه مصدق
**در کنار پدرم ; مصدق/ویرایش و تنظیم: غلامحسین نجاتی خاطرات دکتر غلامحسین مصدق محمد مصدق
** محاکمه و دفاع دکتر محمد مصدق(بخش چهارم)
**محاکمه و دفاع دکتر محمد مصدق(بخش چهارم)
**محاکمه و دفاع دکتر محمد مصدق(بخش سوم)
**محاکمه و دفاع دکتر محمد مصدق(بخش سوم)
**محاکمه و دفاع دکتر محمد مصدق جلسه دوم/تمام مطالب این کتاب از روزنامه کیهان بدون کم و کاستی نقل شده است
** محاکمه و دفاع دکتر محمد مصدق جلسه اول/تمام مطالب این کتاب از روزنامه کیهان بدون کم و کاستی نقل شده است
** دکتر محمد مصدق، آسیب شناسی یک شکست/. "دکتر محمد مصدق، آسیب شناسی یک شکست" بخشی از کتابی است که به همین نام بزودی منتشر شد
** ایران در دوران مصدق
**دفاع دکتر مصدق از قانون اساسی مشروطه/سخنران: دکتر محمد مصدق متن کامل سخنرانی دکتر مصدق در مجلس پنجم

مقاله از ریحانه فتحی منتشر شده در سایت سازمان تبلیغات اسلامی